Kierownik budowy jest jednym z uczestników procesu budowlanego w rozumieniu ustawy Prawo budowlane. Do podstawowych obowiązków kierownika budowy należy:
- protokolarne przejęcie od inwestora i odpowiednie zabezpieczenie terenu budowy wraz ze znajdującymi się na nim obiektami budowlanymi, urządzeniami technicznymi i stałymi punktami osnowy geodezyjnej oraz podlegającymi ochronie elementami środowiska przyrodniczego i kulturowego;
- prowadzenie dokumentacji budowy;
- zapewnienie geodezyjnego wytyczenia obiektu oraz zorganizowanie budowy i kierowanie budową obiektu budowlanego w sposób zgodny z projektem lub pozwoleniem na budowę, przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, oraz przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy;
- koordynowanie realizacji zadań zapobiegających zagrożeniom bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy opracowywaniu technicznych lub organizacyjnych założeń planowanych robót budowlanych lub ich poszczególnych etapów, które mają być prowadzone jednocześnie lub kolejno, przy planowaniu czasu wymaganego do zakończenia robót budowlanych lub ich poszczególnych etapów; 4
- koordynowanie działań zapewniających przestrzeganie podczas wykonywania robót budowlanych zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia;
- wprowadzanie niezbędnych zmian w informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, wynikających z postępu wykonywanych robót budowlanych;
- podejmowanie niezbędnych działań uniemożliwiających wstęp na budowę osobom nieupoważnionym;
- zapewnienie przy wykonywaniu robót budowlanych stosowania wyrobów o należytych właściwościach użytkowych;
- wstrzymanie robót budowlanych w przypadku stwierdzenia możliwości powstania zagrożenia oraz bezzwłoczne zawiadomienie o tym właściwego organu;
- zawiadomienie inwestora o wpisie do dziennika budowy dotyczącym wstrzymania robót budowlanych z powodu wykonywania ich niezgodnie z projektem;
- realizacja zaleceń wpisanych do dziennika budowy;
- zgłaszanie inwestorowi do sprawdzenia lub odbioru wykonanych robót ulegających zakryciu bądź zanikających oraz zapewnienie dokonania wymaganych przepisami lub ustalonych w umowie prób i sprawdzeń instalacji, urządzeń technicznych i przewodów kominowych przed zgłoszeniem obiektu budowlanego do odbioru;
- przygotowanie dokumentacji powykonawczej obiektu budowlanego;
- zgłoszenie obiektu budowlanego do odbioru odpowiednim wpisem do dziennika budowy oraz uczestniczenie w czynnościach odbioru i zapewnienie usunięcia stwierdzonych wad, a także przekazanie inwestorowi oświadczeń, wymaganych przez ustawę.
Wobec tak obszernego zakresu obowiązków, kierownik budowy może ponosić odpowiedzialność odszkodowawczą w przypadku, gdy dojdzie do naruszenia któregokolwiek z nich. Kierownik budowy odpowiada odszkodowawczo na podstawie przepisów ustawy – Kodeks cywilny. Odpowiedzialność odszkodowawcza kierownika budowy może zaistnieć w przypadku udowodnienia, że zachowanie kierownika budowy spowodowało szkodę w majątku poszkodowanego. Odpowiedzialność odszkodowawcza kierownika budowy często związana jest z zaniedbaniami w stosowaniu przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, wskutek których dochodzi do wypadku na budowie. Praktycznym problemem jest także odpowiedzialność kierownika budowy za wykonanie robót niezgodnie z projektem budowlanym.
Odpowiedzialność kierownika budowy istnieje niezależnie od tego, czy łączyła go umowa z poszkodowanym, ani czy swoją funkcję pełnił za wynagrodzeniem czy bez wynagrodzenia. Odpowiedzialność odszkodowawcza kierownika budowy może wiązać się z odpowiedzialnością finansową przekraczającą minimalną sumę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej kierownika budowy (50.000 euro).
Warto zatem zadbać o właściwe zabezpieczenie przyszłych interesów finansowych zarówno przez kierownika budowy, jak i inwestora jeszcze przed rozpoczęciem budowy.
Autor: Kacper Ławniczek